Transitie naar Smart Cities

Gebiedsontwikkeling Smart City klinkt velen in de oren als een stad vol technische snufjes. Eindhoven spreekt daarom liever van een Smart Society. Wethouder in Eindhoven Staf Depla en executive vice president Sales van KPN Joris van Oers geven een toelichting en maken duidelijk wat de maatschappelijke impact kan zijn.

Depla: 'Een Smart Society is een stad vol technische mogelijkheden en innovaties om de kwaliteit van leven te verbeteren. De mens staat voorop, niet alleen in het gebruik van Smart mogelijkheden, maar ook in de komst daarvan.' Depla stelt het belangrijk te vinden dat veranderingen vanuit de burgers zelf komen. “Kwaliteit van leven verbeteren klinkt wellicht wat zwaar, maar dat is wel de onderliggende gedachte om technologieën in te zetten in de stad.” Hij geeft een voorbeeld: “In het drukste uitgaansgebied van Eindhoven buigen gemeente, politie, universiteit, hogeschool en bedrijven als KPN, Atos en Philips zich al tijden over de vraag hoe uitgaan prettigere en veiliger kan worden. Als de horeca sluit, is er ‘groot’ licht om duidelijk te maken dat men moet vertrekken. Maar misschien werkt dat juist contraproductief en kan spelen met het licht een prettiger sfeer creëren. Momenteel onderzoeken we wat de mogelijkheden zijn.' In dat gebied is veiligheid ook belangrijk. 'Communicatie speelt daarin een grote rol, het is mogelijk om via crowdcontrol geluidspatronen te screenen zodat in een vroeg stadium geanticipeerd kan worden op mogelijke incidenten.'

Maatwerk per huis

De techniek schrijdt voort en bijna dagelijks komen er nieuwe toepassingen bij. 'Op gebied van veiligheid, mobiliteit en energiebesparing, maar ook toepassingen om langer thuis te kunnen blijven wonen. Eindhoven zoekt samen met haar burgers, leveranciers en kennisinstellingen naar oplossingen waarbij de wens van de burger leidend is'. Hij geeft nog een voorbeeld. 'In de wijk Vaartbroek kunnen de huizen gedigitaliseerd worden. Daardoor is energiebesparing op maat per huis mogelijk. Voor de bouwsector is dit een enorme innovatieslag omdat er individueel maatwerk te leveren is.'

Groeiend proces

Een stad wordt niet van de ene op de andere dag een Smart city. 'Het begint simpel en als de mogelijkheden groter worden en de vraag stijgt, wordt de stad ‘slimmer’. Het is een proces dat nooit af is, want er zijn nog oneindig veel mogelijkheden.' Zo richt de Coöperatie Slimmer Leven zich samen met Brainport op technologieën die langer thuis wonen gemakkelijker maken. 'Ook voor patiënten biedt dit uitkomst, via sensoren en een app heeft de patiënt thuis contact met een arts als het nodig is, dat voorkomt onnodige ziekenhuisbezoeken.'

Waarde

Het implementeren van nieuwe technologie kost geld, maar Depla ziet de value case niet in harde valuta. 'De kwaliteit van leven voor onze burgers is het belangrijkst. Zij profiteren. De toegepaste innovaties zijn een showcase voor de leverende bedrijven en kennisinstellingen die daardoor verder uit kunnen breiden.'

Internet of things

Van Oers stelt dat in een Smart city technologie een belangrijke driver is. 'Nederland heeft de ambitie en de potentie om slimmer te worden. Letterlijk én figuurlijk. Maar dat gaat niet vanzelf. Om slimmer te worden moeten we ook slim gebruik maken van kennis en kunde van anderen. KPN wil het leven leuker, gemakkelijker en veiliger maken door te verbinden. Dat kan KPN omdat het werkt voor uiteenlopende branches en mensen binnen die branches.' Van Oers stelt vast dat we op weg zijn naar een slimmer Nederland. 'Wat kun je zelf en waar is het handig, praktisch of gewenst om verbinding te zoeken? Smart maakt verbinding rond thema’s en zorgt voor optimale oplossingen. Een voorbeeld is een gebouw vol sensoren die meten of het tijd is voor onderhoud. Dat betekent dat er alleen nog onderhoud plaatsvindt op precies de juiste tijd door mensen met de juiste expertise. Goedkoper voor de eigenaar, beter voor het gebouw en minder onnodige verkeersbewegingen.'

Optimaal parkeren

Een Smart society ontstaat volgens van Oers door samen met overheden maatschappelijke thema’s zoals veiligheid en mobiliteit te adresseren. 'Het gaat om toepassingen die iets toevoegen aan maatschappelijke vraagstukken. Slimme straatverlichting bijvoorbeeld helpt mee aan veiligheid, emotie en beleving. Smart kan ook het parkeren optimaliseren door bijvoorbeeld een app die van tevoren laat zien waar er nog parkeerruimte open is.'

Door sensoren minder verkeersbewegingen

Van Oers stelt dat een gemeente de drijvende kracht is achter het 'Smart' maken van de stad. 'Daar komt alles bij elkaar, de stad is daarmee de aanjager van een slimmer Nederland. Smart maakt wonen, werken en leven gewoon leuker, bij elk onderwerp zijn wel toepassingen te bedenken. Neem afval, waar een vuilnisauto een standaard route rijdt, ook als een container (nog) leeg is. Via sensoren kan men deze auto veel gerichter laten rijden, ook als een container eerder vol is. Dat verbetert de leefbaarheid en geeft een CO2 reductie. In Eindhoven is dit al toepasbaar en praat men over het terugdringen van CO2.'

Rol als aanjager

De impact van Smart op de samenleving vraagt volgens van Oers om verantwoord gebruik. 'Security is altijd een belangrijk aandachtspunt. De maatschappij digitaliseert, dus cybercrime neemt ook toe. Smart heeft ontegenzeggelijk vele voordelen, het nadeel is dat als een systeem uitvalt, de chaos ook groter is.' KPN wil verbinden en ziet voor zichzelf een rol als aanjager. 'We geven toegang tot markten, en delen onze kennis en kunde. Wat dat betreft vervullen we een voortrekkersrol. We zoeken altijd naar samenwerkingsvormen en zijn ook sparringpartner van Amsterdam, Den Haag, Eindhoven en Rotterdam.'

Value case

Van Oers zegt het met Depla eens te zijn betreffende de noodzaak van de value case benadering. 'Het gaat er bij investeringsvraagstukken in de maatschappij niet meer uitsluitend over of en hoeveel euro er bespaard wordt, maar eveneens over de ‘maatschappelijke’ winst die behaald kan worden. Een mooi voorbeeld vind ik de maatwerkoplossingen in huurwoningen in Eindhoven. Bewoners kunnen bij renovatiewerkzaamheden specifieke keuzes maken in te realiseren aanpassingen aan hun woningen die bij hun levensfase aansluiten. Als een renovatie binnen de persoonlijke situatie echter als erg belastend wordt ervaren, kan er zelfs voor gekozen worden om alles te laten zoals het is. Volgens het Value case principe komt er bij zo’n keuze een maatschappelijk rendement tot stand.'

Meer weten over Smart Society; downlaod het whitepaper: 'De verbonden samenleving in de slimme stad'

Gerelateerde artikelen