Nederland heeft sterk behoefte aan een YouTube voor de zorg. Met één druk op de knop moeten zorgprofessionals kunnen zien wat er met een persoon aan de hand is. De zorgsector snakt naar snelle en gemakkelijke toegang tot informatie over een patiënt en diens gezondheidsproblemen.
Lea Bouwmeester, voormalig PvdA-kamerlid en jarenlang eerste woordvoerder gezondheidszorg, vindt dat het beter toegankelijk maken van data in de zorg absolute prioriteit moet krijgen. Ze hield hiervoor een warm pleidooi tijdens The Digital Dutch 2021, het jaarlijkse evenement over digitale transformatie. Van videocamera’s voorziene drones vlogen ditmaal over heel Nederland om op verschillende plekken te laten zien hoe partijen de handen ineen slaan om deze ontwikkeling te versnellen.
Zorginnovatie als game changer
Bij Canon Medical Systems in Zoetermeer stond Bouwmeester klaar om te laten zien dat technologie in de zorg een echte game changer kan zijn. Beter gebruik van data kan de kwaliteit van de zorg enorm verhogen, aldus de ex-politica die momenteel tal van functies in de zorg vervult.
Behandelingen zijn dankzij slim datagebruik sterk te verbeteren. AI-systemen kunnen trefzeker voorspellen wat er met een patiënt gaat gebeuren. “Deze toepassing van artificial intelligence gaat er zeker komen”, aldus Bouwmeester. Als je eerder een hartaanval ziet aankomen, kunnen tijdig de juiste maatregelen worden genomen.
Digitalisering vermindert personeelstekort
Digitalisering kan ook in belangrijke mate bijdragen aan het grootste probleem in de zorg, het ernstige tekort aan personeel. Verlichting van de administratieve lastendruk zou het werken in deze sector veel aantrekkelijker maken. Zorgprofessionals willen vooral met mensen aan de slag. Al die tijdrovende procedures, formulieren, papieren en uiteenlopende systemen zijn een blok aan hun been.
Bouwmeester wil volop technologie inzetten om dingen gemakkelijk in systemen te krijgen. Spraaktechnologie waarbij ‘voice’ automatisch in tekst wordt omgezet, biedt al veel soelaas. Ook het eerdergenoemde YouTube van de zorg kan het werkplezier enorm vergroten. Daardoor neemt de kans ook toe dat mensen in de zorg blijven werken.
Whitepaper: Digitale zorg dichtbij
Lees in dit whitepaper hoe de zorg een kantelpunt bereikte in digitalisering, over de 3 factoren voor succesvolle omwenteling en hoe je in 3 stappen tot meer wendbaarheid komt.
DownloadChief Nursing Information Officer
Wel is belangrijk dat IT-toepassingen in zorginstellingen beter aansluiten op de verpleegkundige en de verzorgende praktijk. Behoefte bestaat aan Chief Nursing Information Officers (CNIO’s), verpleegkundigen met kennis van IT of affiniteit daarmee.
Deze functies vereisen niet alleen inzicht in bijvoorbeeld in elektronische (patiënten)dossiers en eHealth, maar ook begrip van de werking van het verpleegkundig zorgproces. In ziekenhuizen werkt de CNIO vaak samen met de chief medical information officer (CMIO). Samen slaan ze een brug tussen het verpleegkundig/medisch domein en de IT. Volgens Bouwmeester kunnen deze CNIO’s de digitalisering in de goede richting sturen. Ze voorkomen een mismatch tussen de dagelijkse praktijk en IT. Mensen met een verpleegkundige achtergrond snappen het beste hoe technologie de zorg kan ondersteunen.
Verpleegkundige extreem serieus nemen
Volgens Bouwmeester breekt vooral de veelheid aan systemen die door gebrek aan standaardisatie niet of nauwelijks op elkaar zijn afgestemd, de werkers in de zorg op. Soms worden wel vijf of zes van dergelijke systemen tegelijk gebruikt. In de praktijk blijkt het veelvuldig moeten invoeren van dezelfde gegevens veel tijd en inspanning te kosten. Wat betreft wordt de stem van de verpleegkundige te weinig gehoord. “Neem de verpleegkundige extreem serieus”, riep Bouwmeester fel uit. Zorg ervoor dat gegevens slechts eenmaal in een systeem hoeven te worden ingevoerd waarna automatisch koppeling plaatsvindt met de andere systemen. Volgens Bouwmeester kunnen systemen veel beter op elkaar worden afgestemd. “Het kán gewoon. Alleen ontbreekt vaak de focus dat te bereiken.” Ze spoorde de werkers in de zorg zich op dit gebied veel meer te roeren.
Ook Marthe Stevens pleit in haar proefschrift ‘Dreaming with Data: Assembling responsible knowledge practices in data-driven healthcare’ voor een betere samenwerking tussen zorgprofessionals, juristen, technici en ethici. Het kost veel tijd voor alle professionals om elkaars taal en werkwijze te leren kennen. Volgens Stevens moeten we omstandigheden creëren waarin professionals leren hoe data de zorg het beste op welke vlakken kunnen ondersteunen. Hiervoor is het belangrijk dat verschillende disciplines samenkomen, omdat alleen dan de verschillende dimensies goed afgewogen kunnen worden.
KPN Health wil partijen verbinden
Dat is ook precies de rol die KPN Health als partner van de zorgsector wil spelen. Volgens Jacob Groote, EVP Innovation & Partnerships, wil KPN meer zijn dan een aanbieder van connectiviteit die even wat netwerken uitrolt. “Het belang van zorg-digitalisering overstijgt ons belang als operator”, zegt hij. De echte uitdaging zit bijvoorbeeld in de overdracht van het ene systeem voor elektronische patiëntendossiers naar het andere en tussen het EPD en het Huisartsen Informatie Systeem (HIS). Groote: “Daar heb je het hele ecosysteem voor nodig.”
Als partner zoekt KPN de verbinding met alle partijen. “We proberen met elkaar oplossingen voor deze digitale vraagstukken te vinden”, aldus Groote. Volgens hem moeten digitale use cases een blauwdruk vormen voor een grootschaliger uitrol. Betrokken pilots moeten de hele zorgsector in beweging zetten. Het gaat om meer dan technologie. Als ook beperkende zorgprocessen worden doorbroken, kan je enorme stappen zetten. “Het belang hiervan is groter dan ons belang als commerciële partij.”
Vinood Mangroelal, directeur KPN Health, wil ook het kernprobleem in de zorg aanpakken, namelijk de gebrekkige interoperabiliteit van zorginformatiesystemen. “Via E-Zorg kunnen softwareleveranciers diensten beveiligd en interoperabel aanbieden. Ook vergroting van de efficiency waarmee zorgprofessionals werken, is kernonderdeel van KPN’s zorgaanbod. De derde pijler is het vergroten van de autonomie van de burger die zorg nodig heeft. Alarmering maakt de cirkel rond bij ons zorgportfolio”, aldus Mangroelal.
