Snelle informatie-uitwisseling is cruciaal bij de oplossing van de mobiliteitsproblemen die Nederland kent. Voorlopers zijn de slimme verkeerslichten. Hoe rapper kan worden ingespeeld op het verkeersaanbod, des te vlotter de doorstroming. Minder files en vervuiling zijn dan het gevolg. Zelfrijdende auto’s en intelligente transportsystemen gaan straks nog hogere eisen stellen aan de informatie-uitwisseling dus er is behoefte aan netwerken die een ultrakorte reactietijd (low latency) garanderen. De vertraging in het dataverkeer moet minimaal zijn. ‘Realtime’ noemen we dat.
‘KPN speelt op deze ontwikkeling in met de Data Services Hub (DSH)’, zegt Dennis Groot, commercial lead data driven solutions bij KPN. ‘Deze digitale infrastructuur maakt het mogelijk om data afkomstig van meerdere bronnen vrijwel zonder enige vertraging uit te wisselen. Zo’n platform kan op hele grote schaal verzoeken om informatie verwerken, zowel vanuit de eigen organisatie als extern van partners.’
Over Talking Traffic
Dynniq en KPN maken deel uit van het partnership Talking Traffic: het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat werkt hierin samen met ruim 80 decentrale overheden en zo’n twintig marktpartijen uit de verkeersindustrie, telecomsector, serviceproviders en automotive partijen samen aan de ontwikkeling van innovatieve verkeerstoepassingen. Doel is de verkeersveiligheid, efficiency en doorstroming op het Nederlandse wegennet, in de drukste regio’s en steden, te verbeteren door voortdurende uitwisseling van realtime data tussen weggebruikers en verkeerssystemen. Overheid en markt werken langdurig samen aan de ontwikkeling en exploitatie van innovatieve verkeerstoepassingen, waaronder de ivri in een meerjarig innovatiepartnership tot en met 2020. Met Talking Traffic iVRI’s kan verkeer slimmer geregeld worden en zal het tevens nog effectiever afgehandeld kunnen worden.
Beheer uit handen genomen
Meerdere bedrijven en instellingen kunnen een plaats op deze hub krijgen. Groot: ‘Partijen die zich aansluiten, hoeven zelf niet meer een hele infrastructuur op te zetten. Ook het beheer wordt uit handen genomen, een enorm voordeel als je bedenkt dat zo’n hub dag en nacht in de gaten moet worden gehouden. KPN fungeert daarbij als facilitator en verbinder.’
Het eerste grote project van DSH is Talking Traffic, een publiek-privaat partnership voor innovatieve verkeersstromen. Dit landelijke samenwerkingsverband verbetert de informatie-uitwisseling tussen weggebruikers en intelligente verkeerssystemen. Het maakt de kans groter dat de verkeerslichten op groen staan als een voertuig dichtbij een kruispunt is. Daarbij kan rekening worden gehouden met zware vrachtwagens die extra veel baat hebben bij een groene golf. Een betere doorstroming gaat files tegen, terwijl ook de uitstoot van CO2 en fijnstof wordt verminderd. Ook is het systeem zo in te stellen dat ambulances en andere hulpdiensten gewoon door kunnen rijden.
Adequaat reageren
Dennis Groot vervolgt: ‘De rode draad is dat zo snel mogelijk op gebeurtenissen moet worden gereageerd.’ Bij mobiliteit moeten drie lagen informatie met elkaar uitwisselen. De onderste laag bestaat uit de beheerders van de infrastructuur, namelijk de wegen, het spoor en het waterwegennet. Op die infrastructuur zitten onder meer OV-bedrijven, transportbedrijven en logistieke dienstverleners. Die moeten snel en adequaat kunnen reageren als zich ergens in de infrastructuur een incident voordoet, bijvoorbeeld een plotselinge vertraging. Deze partijen communiceren weer met de deelnemers aan het verkeer. Zo kan een OV-bedrijf zijn reizigers inlichten over een vertraging. Die kunnen dan eventueel hun route aanpassen. Reizigers die nog niet zijn vertrokken kunnen de auto pakken als dat tot tijdwinst leidt.
Talking Traffic verbindt spelers uit al die lagen aan elkaar. Deze partners ontwikkelen eerst een model dat het gedrag van het verkeer en de deelnemers leert kennen. Vervolgens wordt dat via DSH realtime gekoppeld aan gebeurtenissen in het verkeer. Uit Talking Traffic zijn verschillende applicaties ontstaan, bijvoorbeeld voor transportbedrijven en hulpdiensten.
Een voorbeeld is een app die vrachtwagens laat communiceren met verkeerslichten. De timing van de intelligente verkeersregelinstallatie wordt afgestemd op het zware vrachtverkeer. Op kruispunten kan dit zorgen voor een snelle en veilige doorstroming. Een andere app waarschuwt auto’s wanneer het licht snel op rood en op groen springt, zodat men daarop kan anticiperen, dat is beter voor de doorstroming springt. Daarnaast zijn applicaties in de maak die het parkeerprobleem verlichten. Ook startups zijn bezig in te haken op Talking Traffic en DSH. Tijdens de opening van het Gartner IT Symposium/Xpo in Barcelona werd Talking Traffic als voorbeeld genoemd van een project dat echt maatschappelijke waarde heeft.
Commerciële fase
In Talking Traffic is 90 miljoen euro geïnvesteerd en het project loopt in principe eind van dit jaar af. Daarna moeten projecten zichzelf bedruipen. Een aantal projecten zijn in een commerciële fase terecht gekomen. Transportbedrijven blijken bijvoorbeeld bereid te willen betalen voor applicaties die een groene golf voor vrachtwagens mogelijk maken.
De samenwerking die KPN heeft met diverse partners in DSH krijgt mogelijk een vervolg. De opties worden momenteel bekeken. Van Talking Traffic is veel geleerd, zo vereist het werken met publiek-private partnerships aanpassingen bij de deelnemers. Groot: ‘Bij een ideaal partnership moet niet zozeer naar de regeltjes in het contract worden gekeken als wel naar het gemeenschappelijk doel. Dan is het belangrijk dat partijen elkaar vertrouwen. Als iets niet loopt zoals was verwacht, moet je samen bedenken hoe je het anders gaat doen.’
Concurrenten werken samen
Zo’n partnership betekent ook dat concurrenten op deelgebieden met elkaar moeten samenwerken. Overigens liep dat goed. Neem bijvoorbeeld Dynniq en Vialis, beide leverancier van verkeersinstallaties. Die bleken de handen ineen te kunnen slaan. Daardoor hebben alle partijen samen de oplossing gemaakt om een samenwerkend geheel te creëren.
Dennis Groot: ‘KPN blijft zich met zijn Data Services Hub ook na beëindiging van Talking Traffic richten op de sector mobiliteit. Een slimmer gebruik van het wegen- en spoornet vraagt om realtime connectiviteit. Als netwerk van Nederland gaat KPN daarin voorzien. De komst van 5G brengt dat in een stroomversnelling. Dingen snel met elkaar verbinden, dat wordt de toekomst.’
