HomeZakelijkThe Digital DutchBlogWaarom cyberveiligheid geen bijzaak meer is voor het MKB

Waarom cyberveiligheid geen bijzaak meer is voor het MKB

18-07-2025
Het Nederlandse midden- en kleinbedrijf vormt de ruggengraat van de economie. Maar in de digitale wereld staat die ruggengraat onder druk. Hoewel 85% van ondernemers zoals jij cyberveiligheid ziet als een echt risico, doet slechts een klein deel er structureel iets aan (CBS). Het resultaat? Veel bedrijven blijven onnodig kwetsbaar.

Cybercriminelen worden steeds slimmer. Volgens het Digital Trust Center zijn in de eerste helft van 2024 in Nederland meer dan 8,5 miljoen phishingberichten onderschept. Een gigantisch getal. Dat zijn gemiddeld ruim 47.000 phishingpogingen per dag! Dit laat goed zien hoe groot en ernstig de dreiging eigenlijk is. En het probleem wordt steeds ingewikkelder: steeds meer aanvallen combineren automatisering, AI en geopolitieke motieven – volgens het World Economic Forum.

Een cyberaanval raakt je vrijwel altijd. Systemen vallen uit, klantgegevens lekken weg, je reputatie krijgt een flinke deuk, maar denk ook aan directe financiële schade door fraude. Uit Europees onderzoek blijkt dat bij 90% van de getroffen MKB-bedrijven de bedrijfsvoering binnen één week ernstig wordt verstoord. En dat is vaak nog een optimistisch scenario. Sommige ondernemers zijn maandenlang bezig om de schade te herstellen. Anderen redden het gewoon niet en moeten de deuren sluiten.

Hoe kwetsbaar zijn MKB-bedrijven eigenlijk?

De cijfers liegen er niet om. Volgens de Cybersecuritymonitor 2024 van het CBS kreeg in 2023 zo'n 3% van de Nederlandse bedrijven (met minimaal twee werknemers) te maken met ICT-systemen die uitvielen door een cyberaanval. In totaal hadden 16% van deze bedrijven te maken met ten minste één cybersecurity-incident door een aanval van buitenaf.

Dr. Rick van der Kleij waarschuwde in zijn lectorale rede in 2025 al dat MKB-bedrijven extra kwetsbaar zijn. Volgens hem werkt de oude aanpak, de kasteeldenkstijl (alleen verdediging), niet meer in een wereld waar dreigingen constant veranderen. MKB-bedrijven moeten anticiperen op incidentscenario’s. Wat als het misgaat? Hoe kom je er dan weer bovenop?

Echte weerbaarheid vraagt om een totaalaanpak waarin mensen, processen en technologie samenwerken. Een firewall en antivirussoftware installeren is een begin, maar lang niet genoeg. Je moet kijken naar hoe systemen met elkaar verbonden zijn, hoe je samenwerkt met andere bedrijven, en vooral: hoe je medewerkers omgaan met digitale veiligheid. Wat niet bekend is, kan ook niet goed worden aangepakt. En zolang de digitale veiligheid niet integraal onderdeel is van managementoverwegingen, blijft de aanpak eerder versnipperd, reactief en kwetsbaar.

Samenwerken is de enige weg vooruit

Je bent niet meer alleen verantwoordelijk voor je eigen beveiliging: het is een gedeelde opgave geworden voor iedereen in de keten. Het World Economic Forum waarschuwt dat AI niet alleen meer zwakke plekken in onze systemen creëert, dat het cybercriminelen ook betere tools in handen geeft om die zwakke plekken uit te buiten. Terwijl de NIS2-richtlijn sinds oktober 2024 MKB-bedrijven in kritische sectoren verplicht stelt tot risicobeoordeling en verbeterde beveiliging. Het WEF wijst daarbij op een groeiend probleem: de kloof tussen grote, goed beveiligde organisaties en kleinere bedrijven wordt steeds groter. Ze noemen dit ‘cyber inequity’. Een tweedeling waarin het ene bedrijf zich de beste bescherming kan veroorloven, terwijl het andere kwetsbaar achterblijft.

5 stappen die je nu zou moeten zetten

De vraag is dus niet meer óf je getroffen wordt door een cyberaanval, maar wanneer. En hoe goed ben je dan voorbereid? neem daarom de volgende strategische stappen voor cyberveiligheid:

  1. Zie cybersecurity als meer dan een technisch vraagstuk. Veel ondernemers schuiven cyberveiligheid nog altijd door naar hun IT-partner of systeembeheerder. Maar eigenlijk is het net zo'n strategisch bedrijfsrisico als brand of aansprakelijkheid. Iets waar je als ondernemer zelf de regie over moet houden.
  2. Houd je cyberveiligheidspakket up-to-date. Zorg dat er een mix is van maatregelen: preventief (updates, firewalls), detectie (logs, monitoring) en respons (incidentplanning).
  3. Investeer in kennis en samenwerking, niet alleen in technologie. AI-tools kunnen veel, maar missen menselijke nuance. Scholing, netwerkverbanden en deelname aan branche-initiatieven zijn daarom essentieel.
  4. Breng je eigen dreigingsprofiel in kaart. Laat je niet afleiden door buzzwoorden, maar focus op wat je echt moet beschermen: data, klantrelaties en continuïteit. Stem daar je maatregelen op af.
  5. Bereid je voor op wet- en regelgeving. NIS2 geldt sinds eind 2024 voor MKB-bedrijven in sectoren zoals energie, gezondheidszorg en ICT. Compliance is geen keuze meer, het is gewoon verplicht.

Het MKB staat digitaal onder druk, dat is duidelijk. Dreigingen zijn complexer, wetgeving dwingt tot actie, en technologische vaart kan ook een valkuil worden. Maar dat betekent niet dat je machteloos bent. Er liggen genoeg mogelijkheden om je digitaal weerbaar te maken. Het vraagt wel een gerichte aanpak: werk met actuele informatie, maak keuzes op basis van echte risico's, en zoek samenwerking met anderen. Dan kun je een digitaal bedrijf opbouwen dat tegen een stootje kan

Artikel delen
Tags