Videobellen in de zorg: waar moet je op letten?

Veel artsen, zorgmedewerkers en andere hulpverleners zijn door de coronacrisis versneld digitaal gaan werken. Vooral het beeldbellen heeft zijn plaats gevonden. Videoconsulten met bijvoorbeeld huisartsen namen hand over hand toe. Welke voordelen biedt videobellen in de zorg, waar moet je opletten en welke videobeldiensten zijn het meest geschikt? En hoe zorg je ervoor dat het videobellen veilig verloopt?

Videobellen blijkt een waardevol alternatief te zijn voor face-to-face gesprekken met patiënten, zeker nu minder fysieke ontmoetingen mogelijk zijn. Ook voor contact met collega's en tussen patiënten en familie thuis worden videobel-apps veel ingezet. 

Voordelen beeldbellen

Zorg op afstand kan artsen tijd en kosten besparen. Ook patiënten zijn hiermee gebaat. Ze hoeven niet meer naar de dokter te gaan en in drukke wachtkamers te zitten. Grote voordeel van beeldbellen boven telefoneren is dat arts en patiënt elkaar dingen kunnen laten zien. Hiervan zijn voorbeelden te over. Een patiënt kan een wond aan de huisarts laten zien of aantonen dat een bepaalde beweging moeilijk gaat. De arts kan foto's en uitslagen delen. 

Kijk bij de vraag of beeldbellen een geschikt middel is om met patiënten te communiceren niet alleen naar je eigen positie, bekijk het ook van de kant van de patiënt. Denk er bijvoorbeeld aan dat vooral oudere patiënten soms onwennig staan tegenover dit medium. Het kan ook enige tijd duren voordat de patiënt snapt hoe videobellen werkt.  

Veilig gebruik videobel-apps 

Het aantal oplossingen voor beeldbellen is overweldigend groot. De meeste apps zijn prima te gebruiken. Maar beeldbellen is niet altijd veilig. Niet alle opties zijn daarom even geschikt voor gebruik in de zorg.  

Veelal schort het aan de privacy. Belangrijk is dat de verbinding goed is beveiligd. Tijdens een e-consult worden patiënt- en persoonsgegevens uitgewisseld. Die kunnen heel gevoelig zijn. Daarom stelt de zorgsector terecht hoge eisen aan de gegevensbescherming. Dit gebeurt mede door ISO-certificeringen en NEN-normeringen als eis te stellen.  

Geschikte apps voor videobellen in de zorg

Ook de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) stelt voorwaarden waaraan de videobeldiensten moeten voldoen. De AP kan zelf echter niet aangeven welke apps voor de zorg geschikt zijn. Het ontbreekt de privacy-waakhond aan technische inzichten. De AP gaat alleen af op wat app-aanbieders zelf over hun privacy zeggen.

Op basis hiervan heeft de AP een keuzehulp samengesteld die dertien populaire apps vergelijkt. Vergeleken zijn onder meer Microsoft Teams, Zoom, FaceTime, Google Hangouts, Messenger, Skype en WhatsApp.  

Deze apps zijn over het algemeen wel geschikt voor patiënten die even met familie willen bellen. Maar het wordt lastiger als vertrouwelijke informatie wordt besproken. De AP hanteert als vuistregel dat hoe gevoeliger de informatie is des te hogere eisen aan de beveiliging van de app wordt gesteld.  

Versleuteling noodzakelijk

Bij vertrouwelijk overleg is end-to-end versleuteling noodzakelijk. Bij deze techniek kunnen alleen de arts aan de ene kant van de lijn en de patiënt of collega aan de andere kant van de lijn de inhoud van het gesprek zien.

Ook van belang is dat de app niet registreert wie met wie belt of andere gegevens over het gesprek opslaat. De AP raadt zorginstellingen aan ook te kijken naar de tips die de NEderlandse Norm (NEN), artsenfederatie KNMG en de landelijke vereniging van vrijgevestigde psychologen en psychotherapeuten (LVVP) geven voor beeldbellen.  

Beeldbel-oplossingen voor de zorg

Probleem met beeldbel-apps die niet speciaal voor de zorg zijn ontwikkeld, is dat veelal onduidelijk is in hoeverre ze aan de NEN- en ISO-eisen voor informatiebeveiliging voldoen. Veilige videobel-apps moeten ook voldoen aan de AVG.

Europese aanbieders vallen onder die verordening, maar veel toepassingen voor videobellen komen van buiten de EU en zullen daardoor vaak niet aan de eisen voldoen. Wie veiligheidsrisico's wil inperken, doet er verstandig aan oplossingen te gebruiken die speciaal ontwikkeld zijn voor de zorg. Het aanbod groeit van op de zorg gerichte beeldbel-oplossingen.

Zorg Messenger videobellen

KPN Zorg Messenger videobellen is gebouwd met security en ‘privacy by design’ als uitgangspunt. Hierdoor vindt het videobellen in een veilige omgeving plaats.  

KPN Zorg Messenger is volledig AVG-compliant. Gegevens blijven in Nederland en de beveiliging voldoet aan NEN 7510 en ISO 27001.  

Gerelateerde artikelen