Waar data vaak wordt bestempeld als de olie of het goud van de 21ste eeuw, is het inmiddels wellicht toepasselijker om het aan te duiden als het bloed van een succesvolle onderneming: data stroomt door ieder onderdeel van de organisatie en het analyseren ervan wordt zo langzamerhand een noodzakelijke voorwaarde om als bedrijf te overleven. KPN ICT Consulting helpt organisaties data in te zetten ten behoeve van hun businessdoelen. Lead consultant Maarten Emons en data scientist Raphaël Hoogvliets geven hun visie op data analytics, nu en in de nabije toekomst.
Als data scientist bij KPN ICT Consulting komt Raphaël Hoogvliets overal over de vloer – de vastgoedsector, financiële instellingen, maar ook de landbouw. De datavraagstukken waar hij bij helpt kunnen dan ook gaan over van alles en nog wat, van openbare veiligheid tot onderhoudsplanning. Bovendien komt het vaak voor dat de klant zijn vraag niet vanaf de start helemaal helder heeft. 'Het is verleidelijk om meteen een slim algoritme uit je gereedschapskist te trekken, maar dat moet je nooit doen', vertelt Hoogvliets: 'Begin maar eens met vragen stellen, luisteren en alles wat je hoort opschrijven. Ik zie mezelf als de verbinder tussen een business die iets wil en technologen die op zoek gaan naar een oplossing met behulp van data science, wiskunde en statistiek. Goed data science-consultancywerk gaat over veel meer dan analyse van de data alleen; er is ook goed begrip van de business voor nodig en er komt vaak een flink stuk software engineering bij kijken.'
Het is verleidelijk om meteen een slim algoritme uit je gereedschapskist te trekken, maar dat moet je nooit doen
Bij het verbinden van de business en de IT kan KPN ICT Consulting ook uitgebreid putten uit zijn eigen trackrecord. 'We komen bij veel bedrijven over de vloer, omdat we verantwoordelijk zijn voor hun infrastructuur en kennen hen daardoor al van haver tot gort. Omgekeerd kennen zij ons als betrouwbare en robuuste partij met een 100% Nederlands profiel. Iedereen werkt vanuit enthousiasme en drive, wil constructief samenwerken en impact maken voor klanten”, stelt lead consultant Maarten Emons: 'Wij realiseren ons dat er steeds diepere kennis van een organisatie nodig is om het verzamelen, analyseren en toepassen van data goed te laten verlopen. Het gaat niet meer alleen om kennis van de processen, maar ook van doelen, visies of ambities en niet te vergeten van de cultuur.'
'We gaan op zoek naar het verhaal achter de data', voegt Hoogvliets toe: 'We praten met managers, experts, iedereen die iets kan zeggen over de situatie waar met behulp van data en analytics iets aan moet worden gedaan en zorgen dat we sleutelkennis boven tafel krijgen. Dat is vaak tacit knowledge, impliciete kennis die expliciet moet worden gemaakt. Daarna wordt de data opgeschoond en verrijkt, en uiteindelijk creëren we een model waarmee de klant aan de slag kan.'
Intelligentie toevoegen
Emons legt uit dat er hierbij altijd wordt gekeken naar manieren om 'echte intelligentie' aan de processen van de klant toe te voegen. 'Denk bijvoorbeeld aan het onderhoud van geldautomaten. Op basis van historische data kunnen we voorspellen wanneer zo’n apparaat onderhoud nodig heeft. Dat maakt het mogelijk om het onderhoud veel efficiënter te plannen of het beredeneerde risico te nemen om het onderhoud nog even uit te stellen', aldus de lead consultant: 'Wij werken we het liefst op basis van dit soort use cases. Ik denk dat de impact van een doelgerichte, kleinschalige aanpak groot is en beter werkt dan maar een berg aan data te nemen en daarin naar van alles te gaan speuren.'
Hoogvliets herkent dit: 'Een woningcorporatie wilde kunnen voorspellen wanneer onderhoud nodig is om te voorkomen dat hun bewoners opeens onder een lekkend dak zitten. Onderhoud is duur, dus dat wilden ze efficiënt plannen. Ze dachten zelf aan het plaatsen van sensoren en deze met behulp van IoT aan elkaar koppelen, maar wij vroegen ons af of het niet anders kon. Toen we goed keken, bleken ze al over heel veel data te beschikken: over de verschillende daktypes, soorten bedekkingen, gebouwfuncties, onderhoudshistorie en ook over meldingen van lekkages. Gecombineerd met gesprekken met domeinexperts en monteurs en met behulp van openbare data over onder andere weersomstandigheden hebben we een model ontwikkeld dat tijdig aangeeft wanneer een dak onderhoud nodig heeft. Niet te vroeg, maar vooral niet te laat.'
Als een dergelijke oplossing is geïmplementeerd, is het werk van KPN ICT Consulting nog niet voltooid. Het is van cruciaal belang dat de medewerkers bij de klant goed leren omgaan met de nieuwe technologie. 'Adoptie staat centraal, door onze kennis van data science zoveel mogelijk over te hevelen, kunnen organisaties het uiteindelijk zelf', aldus Emons: 'Veel aandacht voor mensen en kennisoverdracht, dat maakt ons onderscheidend.' Hoogvliets vult aan: 'Je moet continu teruggeven wat je aan kennis en informatie hebt opgedaan. Een groot deel van de tijd bestaat uit interactie en communiceren. Mensen doen hun werk misschien al wel 30 jaar en opeens is daar zo’n zwarte doos die hen gaat vertellen wat ze moeten doen en hoe. Daar moet je echt aandacht voor hebben.'
'Adoptie staat centraal, door onze kennis van data science zoveel mogelijk over te hevelen, kunnen organisaties het uiteindelijk zelf. Veel aandacht voor mensen en kennisoverdracht, dat maakt KPN ICT Consulting onderscheidend.'
Talking society
Terwijl de technologie van vandaag al vraagt om het nodige aanpassingsvermogen van medewerkers, gaan de ontwikkelingen op het gebied van IT en data in hoog tempo door. Emons: 'Elke organisatie wordt een IT-organisatie. Kijk maar naar de hoeveelheid IT-componenten die inmiddels in zo ongeveer alle functies zit. Steeds meer daarvan is datagerelateerd. Mensen verwachten dat organisaties hen relevant van dienst zijn en daarvoor kun je niet zonder data.' Wel voorziet de lead consultant dat organisaties bewuster en selectiever zullen omgaan met het vergaren van gegevens: 'Momenteel harken organisaties zoveel mogelijk data naar binnen, maar straks zul je zien dat ze data buiten de deur houden en ze deze alleen bevragen op het moment dat het nodig is. Doelbinding, noemen we dat.'
Verder naar de toekomst kijkend, ziet Emons een 'talking society' ontstaan: 'Nu zijn er al allerlei slimme apparaten, maar de communicatie is nog eenzijdig en dat gaat veranderen. Van "slim" naar "intelligent" en vervolgens naar "dialoog". Stel je bijvoorbeeld voor dat er straks een digitale kopie van je bestaat die jou zo goed kent dat hij als jouw avatar kan optreden. Dat gaat een enorme versnelling van de economie opleveren, maar ook maximale ontzorging! Het betekent dat sommige zaken zonder je eigen medeweten plaatsvinden, maar mensen zijn over het algemeen best bereid om verlies van autonomie voor lief te nemen als daar gemak tegenover staat.'
'Deze avatar kan ervoor zorgen dat jouw data op het juiste moment met de juiste instanties gedeeld worden en dat er niet onterecht toestemming gegeven wordt', vervolgt Emons: 'Zolang het de wereld echt iets oplevert, vind ik dit een mooie manier van innoveren. Betere en transparantere dienstverlening, duidelijkheid in gemaakte afwegingen of nog meer maatwerk, daar hebben we allemaal profijt van. Natuurlijk zitten er op dit moment nog veel risico’s aan, maar als we zorgvuldig zijn gaat het absoluut een win-winsituatie opleveren.'
Dit artikel verscheen eerder op Consultancy.nl
