Ze mogen alles van me weten, behalve m’n pincode. Ik heb toch niks te verbergen!? Het is een veelgehoorde uitspraak. Maar klopt dat wel? Is privacy verworden tot een ordinair ruilmiddel, vrijelijk inwisselbaar tegen aandacht, goederen en diensten?
Maar schijn bedriegt. Het festival hanteert een bijzonder ruilmiddel: bezoekers kunnen hier voor een deel betalen met hun persoonlijke gegevens. Ze kunnen overal korting krijgen, in ruil voor gegevens als een Facebook-account of hun relatiestatus. Andersom geldt deze wet natuurlijk ook: wil je liever je privacy behouden, dan betaal je extra.
Kuikentje in blender
Misschien wel het meest schokkende op het festival is een tafereel dat zich na 21.00 uur afspeelt. Op het podium prijkt een kuikentje in een blender. Het publiek mag zogenaamd anoniem stemmen over het lot van het beestje. Een presentator roept na de stemming een ‘beul’ op het podium die de switch mag bedienen.
De beul blijkt een bezoeker die daadwerkelijk dacht dat het stemmen anoniem plaatsvond en het kuikentje het licht in de ogen niet gunde. Uiteindelijk wordt het leven gespaard: het vermalen van het dier blijkt achteraf een knappe illusie. Maar de toon is gezet.
Inwisselbaar
Datakamp legt op genadeloze wijze onze houding ten opzichte van privacy bloot. We geven maar wat graag allerlei details over onszelf prijs. In ruil voor aandacht, gemak, geld of privileges. Privacy is verworden tot ruilmiddel, inwisselbaar voor zaken die op het eerste oog waardevoller lijken.
Soms wordt de privacy geschonden zonder dat de persoon in kwestie zich van enig kwaad bewust is. Een voorbeeld zijn de vele ‘lost-and-found’-groepen op Facebook. Regelmatig dumpen mensen gehele camerageheugenkaartjes online met de vraag of het betreffende toestel iemand toebehoort. Ondertussen staan tig privéfoto's publiekelijk online, zonder dat de eigenaar hierom gevraagd of überhaupt toestemming gegeven heeft.
Gevolgen
Een onvoorzichtige of laconieke privacyhouding is niet zonder risico’s. Een bekend voorbeeld is natuurlijk de potentiële werkgever die meekijkt op socialmediaprofielen van sollicitanten. Of de rancuneuze ex die pikante afbeeldingen van je online plaatst.
Kinderen zijn een bijzonder kwetsbare groep. Zij staan vaak niet stil bij wat ze op internet zetten. Het plaatsen van een persoonlijke foto kan nog lange tijd nare gevolgen hebben. Daarnaast is cyberpesten een groeiend fenomeen. Pestkoppen kunnen bijvoorbeeld een vals profiel aanmaken onder de naam van een gepest kind en vervolgens allerlei vervelende en beschamende berichten plaatsen. Ook komt het voor dat ze misbruik maken van ‘ongelukkige’ foto’s die het kind eerder plaatste. Dat gebeurt overigens niet alleen onder kinderen.
Identiteitsfraude
Identiteitsfraude is een van de grootste gevaren van een lakse houding ten opzichte van privacy. Hoe meer details je vrijgeeft over jezelf – bijvoorbeeld via social media - hoe gemakkelijker het wordt voor anderen om zich geloofwaardig als jou voor te doen.
Identiteitsfraude kan uitmonden in een serieus probleem met verstrekkende gevolgen. Zo is een geval bekend waarin een man jarenlang moest vechten tegen justitie. Criminelen hadden zijn identiteit buitgemaakt en onder zijn naam een woning gehuurd. Deze gebruikten ze als hennepplantage. Het is doorgaans enorm lastig om je onschuld aan te tonen wanneer iemand onder jouw naam dergelijke ernstige misdrijven pleegt.
Privacy beschermen
Met enkele relatief eenvoudige maatregelen kun je jouw privacy op het internet beschermen.
Gebruik de ‘do not track’-functie in browsers
Vrijwel alle moderne browsers hebben een ‘volg-mij-niet’-functie. Hiermee voorkom je dat websites jouw surfgedrag middels cookies kunnen monitoren.
Wil je er zeker van zijn dat ook zoekmachines je privacy waarborgen, gebruik dan geen Google maar bijvoorbeeld het privacyvriendelijke DuckDuckGo. Een andere optie is het Nederlandse Startpage. Deze website laat je anoniem zoeken via Google.
Controleer de privacyinstellingen van apps en social media
Alles wat je online plaatst, verdwijnt in principe nooit meer. Dat geldt in het bijzonder voor social media. Ook wanneer je postings en afbeeldingen weer verwijdert, kunnen anderen met jouw content aan de haal zijn gegaan. Bedenk daarom goed wat je deelt, en met wie je dat deelt. Neem de privacyopties van alle social media die je gebruikt daarom grondig door en beperk de ‘reikwijdte’ van je content zoveel als wenselijk.
Ook apps kunnen een behoorlijke inbreuk op je privacy vormen. Niet zelden vragen apps bij de installatie om toegang tot zaken als je foto’s, microfoon, camera en contactenlijst. Vraag je af of dat echt nodig is voor een goede werking van de app. Ga niet zomaar akkoord met ongebreidelde toegang tot je smartphone. Daar staat immers een groot deel van je privéleven op.Wees voorzichtig met wat je deelt met organisaties
Het is goed om je wat meer bewust te zijn van de dingen die je op het internet plaatst. Soms vragen bedrijven om gegevens die ze ogenschijnlijk niet nodig hebben voor de dienst die ze leveren. Vanaf mei 2018 is dit strikt verboden onder de nieuwe Europese privacyregels, maar niet iedere organisatie zal zich daarvan iets aantrekken.
Bedenk dat persoonsgegevens een potentieel doelwit kunnen vormen voor hackers. Bij een datalek kunnen ook jouw gegevens op straat of in de handen van criminelen belanden. Maar wat je niet deelt, is ook niet kwetsbaar. Wees altijd uiterst voorzichtig met zaken als BSN- en paspoortnummers. Deze persoonsgegevens zijn goud waard op de zwarte markt, want ze maken identiteitsdiefstal erg gemakkelijk.Verdiep je in de Algemene Voorwaarden
Organisaties zijn verplicht jou duidelijk te vertellen wat ze doen met de gegevens die je bij hen achterlaat. Lees deze goed door. Met jouw toestemming mogen zij namelijk van alles doen, terwijl je daar misschien helemaal niet op zit te wachten.
Maak gebruik van encryptievoorzieningen
Moet je gevoelige informatie versturen via het internet? Denk dan eens na over encryptie. Met speciale software kun je berichten, foto’s of andere gegevens onleesbaar versleutelen voor ieder ander dan de rechtmatige ontvanger.
Kijk uit met Internet of Things-apparatuur
De winkels liggen momenteel vol met ‘connected devices’ als IP-camera’s, babyfoons, digitaal speelgoed, fitnesstrackers en digitale home assistants. Deze apparaten verzamelen persoonlijke gegevens, terwijl ze vaak matig of helemaal niet zijn beveiligd. Dat maakt ze aantrekkelijk voor hackers.
Er is weinig fantasie voor nodig om je voor te stellen wat er kan gebeuren als kwaadwillenden kunnen meekijken in je huis, of dankzij Internet of Things-speelgoed precies weten waar je kind op school zit. Zorg daarom altijd voor een sterk wachtwoord, werk de firmware bij waar mogelijk en kijk goed naar eventuele privacyinstellingen.
meer lezen?
Whitepaper: 'Bescherm de privacy van uw klanten'
Wilt u weten hoe u persoonsgegevens adequaat beveiligt en miljoenboetes voorkomt? Lees dan het whitepaper.
Download
